Umorzenie bez planu spłaty w trzecim etapie postępowania upadłościowego

Celem postępowania upadłościowego osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo Upadłościowe, jest takie prowadzenie postępowania, które umożliwi umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym.

Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, czyli tzw. upadłość konsumencką kończy ustalenie planu spłaty wierzycieli lub też umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłat.

Czym jest plan spłaty? To nic innego jak ustalony przez Sąd upadłościowy plan spłaty zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej wobec wierzycieli, którzy nie zostali zaspokojeni, zarówno w całości jak i w części.

W postanowieniu dotyczącym ustalenia planu spłaty wierzycieli sąd określa m.in. w jakim czasie i w jakim zakresie upadły jest obowiązany do spłacania zobowiązania oraz jaka część zobowiązań upadłego zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli.

Ustawodawca przewidział jednak wyjątkowe sytuacje, w których Sąd upadłościowy ma możliwość odstąpienia od ustalania planu spłaty. Instytucja ta uregulowana jest w art. 491¹⁶ wspomnianej wyżej ustawy. Przepis ten mówi, że „Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.”

Takie zakończenie ostatniego etapu postępowania upadłościowego jest najkorzystniejsze dla osoby, wobec której ogłoszono upadłość, a przez to jest też najbardziej pożądanym przez składających wnioski o upadłość konsumencką.

Powyższe potwierdza też orzecznictwo sądów m.in. Sąd Okręgowy w Warszawie w Postanowieniu z dnia 9 stycznia 2018 r., o sygn. akt: XXIII Gz 1103/17, stwierdził, że: „zasadniczym (pierwszoplanowym) celem tzw. upadłości konsumenckiej jest oddłużenie osoby fizycznej. Chodzi więc przede wszystkim o umożliwienie osobie fizycznej normalnego funkcjonowania przez uzyskanie oddłużenia i tzw. ”nową szansę”, a nie tylko doprowadzenie do zaspokojenia roszczeń wierzycieli.”

Umorzenie zobowiązań oznacza, że zobowiązanie przestaje istnieć. Tak więc dłużnik nie jest już dłużej zobowiązany do spełnienia świadczenia na rzecz wierzyciela. Prowadzenie egzekucji oraz ustanawianie wszelkich zabezpieczeń takich zobowiązań staje się niedopuszczalne.

Warto w tym miejscu przywołać również Postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 12 października 2017, o sygn. akt: XV GUp 8/16, zgodnie z którym: „bez znaczenia jest wysokość niezaspokojonych zobowiązań, przyczyna powstania trudnej sytuacji osobistej upadłego czy też inne okoliczności. Sama obiektywnie istniejąca sytuacja osobista upadłego wykluczająca jakiekolwiek spłaty w ramach planu jest wystarczającą podstawą do umorzenia zobowiązań bez ustalania planu spłaty wierzycieli”. Jeżeli więc mimo posiadania przez upadłego zdolności zarobkowych, którekolwiek z jego zobowiązań przekracza jego możliwości zarobkowe tak dalece, że nie będzie on w stanie zrealizować planu spłaty na rzecz swych wierzycieli, to w takiej sytuacji będzie możliwe umorzenie wierzytelności bez planu spłaty.

Zaznaczenie wymaga również fakt, iż w sytuacji umorzenia zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzyciela sąd obciąża Skarb Państwa tymczasowo pokrytymi kosztami postępowania.

Zapraszamy Państwa do zapoznania się z innymi wpisami dotyczącymi upadłości konsumenckiej zamieszczonymi na naszym blogu. Jeśli nasunęły się Państwu jakiekolwiek pytania związane z upadłością konsumencką prosimy o kontakt telefoniczny albo e-mail.